Kenmerken van HSS: Is jouw kind heel gevoelig, maar ook temperamentvol, druk en beweeglijk? Is je kind zorgzaam, maar kan hij of zij ook dwars en koppig zijn? Is je kind intens op emotioneel gebied, maar ook gericht op actie en nieuwe ervaringen? Je kind houdt enerzijds van prikkels, maar overprikkeling ligt regelmatig op de loer.
Met andere woorden lijkt het soms of je kind tegenstrijdige behoeftes en eigenschappen heeft?
Dan zou het zomaar kunnen dat je kind HSS is. Dit staat voor High Sensation Seeker en is een variant op HSP (Highly Sensitive Person). Een kind dat HSS is wordt ook wel HSK genoemd.
In de zoektocht rondom mijn zoon stuitte ik regelmatig op informatie over hooggevoeligheid. Deels zag ik overeenstemming, maar het klopte toch ook niet.
“Een HSP/HSK is gevoeliger voor indrukken en heeft de neiging om veel dingen op te merken….”
Jaaa, dat is mijn kind!
“….en diep te reflecteren alvorens te handelen.”
Oh ahum, nee blijkbaar toch niet….
“ Daardoor zouden zij vaak invoelend, slim, intuïtief, creatief, nauwgezet en gewetensvol zijn.”
Of toch wel???
High Sensation Seeker oftewel HSS
Totdat ik er dus achterkwam dat er binnen HSP dus een HSS variant is. En dat zijn dus types die enorm van actie en sensatie houden en temperamentvol zijn. HSS is een afkorting voor High Sensation Seeker.
Nog even deze termen op een rij.
Hoogsensitief persoon of HSP (Highly Sensitive Person) is een term uit de psychologie die in 1996 werd geïntroduceerd door psychotherapeute en universitair docente dr. Elaine N. Aron. Pakweg 15 tot 20% van de mensheid heeft deze karaktereigenschap.
Aron omschrijft een hoogsensitief persoon(HSP) als volgt:
Hoogsensitieve personen zijn mensen die zijn geboren met de neiging veel dingen op te merken in hun omgeving en diep te reflecteren alvorens te handelen, in vergelijking met degenen die minder opmerken en snel en impulsief handelen.
En binnen deze groep is 30% HSS. Deze mensen en kinderen willen prikkels niet vermijden, maar juist intens ervaren. Dat conflicteert regelmatig met hun hoogsensitieve behoefte aan rust, hersteltijd en sterke empathie.
Ik vind het nog belangrijk om te vermelden dat beide vormen van hoogsenstiviteit een eigenschap zijn, geen ziekte, afwijking of een erkende diagnose. Het is ook niet wenselijk dat het een diagnose wordt. Hoogsensitiviteit kan net als andere eigenschappen voordelen en nadelen hebben.
Eigenschappen HSS
In haar boek Prikkels bijten niet benoemt Saskia Klaaysen 5 eigenschappen die ik hier op een rij zet om een beter idee te krijgen van wat het inhoudt.
Onder de eerste schaart ze alle hoogsensitieve kenmerken:
– Opmerken van details in de omgeving met je zintuigen zoals fysieke prikkels, emotionele prikkels, nieuwe situaties en sociale situaties
– Diepgaande informatieverwerking wat zich uit in nadenken over opties, scenario’s, kansen, mogelijkheden, risico’s, voor- en nadelen en consequenties
– Sterke empathie voor anderen. Het vermogen om de emoties van mensen te identificeren en te begrijpen. En het vermogen om de emoties, sensaties en gevoelens van mensen te voelen.
– Intensere reactie op informatie: Overprikkeling, geneigd om actie te ondernemen op informatie, intense reactie.
En dan zijn er nog vier eigenschappen die specifiek zijn voor HSS.
- Zoeken naar fysieke kick & avontuur: Activiteiten ondernemen die een intense gevoelservaring geven “Ik leef!”, “Vrijheid!” en “Flow!” De HELFT van de hoogsensitieve HSS hebben dit nodig.
- Hang naar vernieuwing en verandering (mensen, activiteiten en omgevingen)
Nieuwsgierigheid, uitdaging, afwisseling, verandering, leren
ALLE hoogsensitieve HSS hebben dit nodig. - Snel verveeld/ onderprikkeling: Onderprikkeling: te veel sleur, routine en regelmaat gebrek aan uitdaging, afwisseling en actie. Bijna ALLE hoogsensitieve HSS hebben hier last van.
- Ontremming (plezier door kortstondige genot door bv. feesten, drank, drugs, sexualiteit, gamen, shoppen, eten etc.) llef, buiten gebaande paden DRIEKWART van de hoogsensitieve HSS heeft dit nodig.
De meesten hoogsensitieve genieten met mate en zijn bewust van risico’s. Valkuilen liggen bij het verdoven van emoties en grotere kans op verslaafdheid
Nu ik deze kenmerken ken weet ik dat ik zelf ook HSS ben. Wat me helpt mijn behoeftes en keuzes beter te begrijpen. En in te zien, waarom standaarden of gemiddelden voor mij vaak niet werken. (Maar voor wie eigenlijk wel, kun je je afvragen). Dit is een van de dingen vele dingen die ik over mijzelf geleerd hebt tijdens de zoektocht m’n zoon te helpen.
Op deze pagina lees je meer over die zoektocht, de aanleiding en wat het ons opleverde.
Typisch gedrag HSS kind
En ook het gedrag van mijn beide kinderen snap ik beter. Bij een kind kan dit er in gedrag zo uit zien, waarbij niet alle kenmerken aanwezig hoeven te zijn.
- Je kind is impulsief. Zodra zij iets ziet dat nieuw, leuk of interessant is, gaat ze er op af.
- Je kind is erg gevoelig voor sferen en stemmingen en heeft de neiging mee te gaan in de dynamiek om hem heen.
- Je kind kan uitbundig blij zijn, maar is ook temperamentvol en heeft regelmatig boze buien en kan explosief reageren.
- Je kind is erg bepalend. Gaat regelmatig over grenzen, accepteert regels niet en lijkt niet te luisteren bij een terechtwijzing.
- Je kind heeft behoefte aan ruimte en vrijheid.
- Hij houdt van experimenteren en improviseren, en heeft beweging nodig om zijn aandacht en concentratie vast te houden.
- Je kind is visueel ingesteld en heeft daardoor moeite met planning en structuur (op tijd op school zijn is vaak een probleem) en op school zijn er vaak leerproblemen.
Probleemgedrag HSK
Als een HSK niet lekker in zijn of haar vel zit dan kan dit resulteren in probleemgedrag
Thuis: woedeaanvallen, druk zijn, geen nee accepteren, slaan, schoppen, regels overtreden, schreeuwen, anderen de schuld geven, de baas in huis willen zijn, confronterende opmerkingen maken.
Op school: rondlopen in de klas, druk zijn, niet luisteren, niet te corrigeren, met spullen gooien, woedeaanvallen, voortdurend praten, het lokaal uitgaan, clownesk gedrag.
Ontprikkelen
Het is dus van belang om te anticiperen op overmatig veel prikkels en je kind leren om op momenten rust te nemen. Mijn zoon wordt rustig van gamen (maar dat wil ik niet te vaak en te veel toestaan thuis, we hebben daar vaste momenten voor), van Donald Ducks lezen en luisterverhalen luisteren. Maar ook buiten zijn in de natuur en sporten werkt goed voor hem.
Mijn dochter is ook een HSK maar die heeft zelf een ingebouwde thermometer voor overprikkeling en die geeft dus vaak aan na een paar dagen drukte dat ze dan alleen thuis wil spelen.
Het is dus uitzoeken wat goed werkt voor jouw kind.
Dit was voor ons de grootste oplossing voor de overprikkeling
Ik moet wel zeggen dat de grootste hulp voor ons hierbij toch wel reflexintegratie was. Daarover lees je meer in dit artikel. Zowel mijn zoon en dochter als ik zelf hebben deze behandeling ondergaan. Dit is een zachte en alternatieve therapie die helpt geboortereflexen te integreren. Bij veel hooggevoelige kinderen gaat dit om verschillende redenen niet helemaal vanzelf waardoor er allerlei klachten kunnen ontstaan. In dit artikel vertel ik uitgebreid over hoe dit vooral voor mijn zoon levensveranderend was.
