Wist je dat je drie breinen hebt?

Neurowetenschap toont aan dat je naast het brein in je hoofd, je ook een brein in je hart en in je buik hebt. Hoe dit werkt lees je hier. 

Drie breinen

Je kent vast wel de uitspraken “je hart volgen” en  een onderbuik gevoel hebben”. Het zijn niet zo maar wat toevallige gezegdes. Er blijkt een waarheid in te zitten. Hoewel de hersenen verantwoordelijk zijn voor de daadwerkelijk acties die je onderneemt, komt er meer bij kijken. Het zal je misschien verbazen te horen dat je hoofd, hart en darmen allemaal worden geclassificeerd als ‘hersenen’. De afgelopen jaren heeft de neurowetenschap namelijk aangetoond dat we naast de hersenen in ons hoofd ook een darm-brein (enterisch brein) en een hartbrein (hartbrein) hebben. 

Onderzoek gepubliceerd in Sage Journals toont aan dat de darmen, het hart en het hoofd allemaal complexe netwerken hebben en op zichzelf functionerende hersenen zijn. Ieder brein is een geavanceerd systeem, met onnoemelijk veel neuronen die het vermogen hebben om te groeien en te reageren. Ze kunnen informatie ontvangen en verwerken, opslaan en ook weer opnieuw oproepen. Ze kunnen: voelen, leren, onthouden, communiceren en veranderen. Dat is toch waanzinnig!

Hier onder een uitleg van elk afzonderlijk brein en hoe ze met elkaar communiceren. Waarschijnlijk heel anders dan jij nu denkt

Het hoofdbrein

Het hoofdbrein is uiteraard het meest bekende brein. In dit eerste brein zitten ongeveer 86 miljard neuronen. Je hoofdbrein houdt zich bezig met waarnemen, taal, redeneren, geheugen en denken. Het stelt je bijvoorbeeld in staat om taal en communicatie onder de knie te krijgen. En te plannen en organiseren. Het geeft je de mogelijkheid om objecten en patronen te identificeren en de wereld te begrijpen. Hier vindt creativiteit en bewust denken plaats.

Het darm-brein

Buikpijn van de zenuwen of vlinders in je buik van verliefdheid. Dat je buik reageert op emoties heb je vast al wel eens ervaren. Je hebt 100 miljoen neuronen in je darmen. Die darmen helpen bij het reguleren van hormonen, het metabolisme, de bloeddruk, het verwerken van informatie terwijl je slaapt en ze hebben invloed op je gevoelens van welzijn. De darmhersenen bevinden zich in de wanden van je spijsverteringsstelsel.

Wetenschappers dachten een tijdje dat je hersenen communiceren met je darmen. Uit onderzoek blijkt echter dat de communicatie twee kanten op gaat. Uit één onderzoek blijkt zelfs dat de darm ongeveer 400 berichten meer naar de hersenen stuurt dan de hersenen naar de darmen!  Onderzoek toont ook aan dat je darmen een belangrijke rol spelen bij je emoties.

Zo wordt bijna 95% van de serotonine van je lichaam aangetroffen in de darm. En 50% van de dopamine. Serotonine wordt geassocieerd met gevoelens van geluk en dopamine is gekoppeld aan plezier. Beide dragen dus bij aan gevoelens van welzijn. En je kunt je dus voorstellen dat als de onderliggende oorzaak van bijvoorbeeld een depressie zich in de darmen bevindt, de oplossing niet alleen zit in het behandelen van het hoofdbrein. 

Het hart-brein

Net als het darm-brein stuurt je hart meer signalen naar je hersenen dan andersom. Fascinerend toch! De signalen die je hart stuurt, hebben significante effecten op onze emoties.  Zie je hart als je emotionele brein. Het hart heeft ongeveer 40.000 neuronen die onafhankelijk van de hersenen werken. Het Heartmath Institute heeft laten zien dat verschillende hartritmepatronen verschillende effecten hebben op ons cognitieve en emotionele functioneren.

Je denkt misschien dat je hart meestal op een regelmatig ritme klopt. Het gaat misschien wat sneller kloppen bij inspanning en opwinding, maar dat is het wel. Het tegendeel blijkt waar. Er zit zoveel nuance in je hartritme dat ze bij het Hearthmath Institute aan de manier van het kloppen van je hart kunnen zien wat voor specifieke emoties je ervaart. 

En het is zelfs zo dat als we gestrest zijn of negatieve emoties hebben ons hart zo’n chaotisch hartrime laat zien dat het gevolgen heeft op je hoofd-brein. Zoals beperkte mogelijkheden om helder te denken, herinneren, leren, redeneren en beslissingen te nemen. Een meer coherente, stabiele, golvende patroon van het hartritme heeft het tegenovergestelde effect het versterkt positieve gevoelens en emotionele stabiliteit. Dit betekent dat als je leert je hartritme coherenter te maken door positieve gevoelens en emoties op te roepen, dat niet alleen voordeel oplevert voor je lichaam en geest, maar het heeft ook een duidelijk effect op hoe we denken, voelen, presteren en interpreteren.

Nervus vagus

Dus, hoe praten je drie hersenen met elkaar? Je hart-, hoofd- en darm-hersenen communiceren via de nervus vagus. De wat?! Ja, de nervus vagus dus. Dit is de 10de zenuw van onze twaalf hersenzenuwen. Het is de langste en meest complexe zenuw in het hele lichaam. Het verbindt het brein met alle belangrijke organen zoals de darmen, de maag, het hart en de longen. En is van grote invloed op automatische processen zoals ademhalen, spreken, slikken, de hartslag, de bloeddruk, horen, proeven, verteren en de blaasfunctie. De zenuw begint bij je hoofd en loopt helemaal door naar je buik.

Wat interessant is, is dat uit onderzoek blijkt dat de meeste informatie de neiging heeft omhoog te stromen. Het grootste gedeelte van de informatie stroomt dus naar de hoofd-hersenen in plaats van naar beneden. Zo geven je hart en darmen input aan je hoofd-hersenen. Zo worden je algehele denkproces en perceptie beïnvloed door alle drie de hersenen.

Als je dus leert aandacht te besteden en te luisteren naar alle drie deze breinen en ze harmonieus laat samenwerken kun je betere beslissingen nemen. En door alle drie breinen gezond te houden kunnen ze efficiënter samenwerken wat een positieve invloed heeft op je gezondheid én geluk.